Dù đã hơn trăm năm nhưng phong cách kiến trúc Indochine vẫn mang những nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam, những đường nét Pháp cổ kính gợi nhớ về mảnh đất Đông Dương diệu kỳ. Cho đến vài năm trở lại đây, phong cách kiến trúc Indochine quay trở lại và vang vọng trong thiết kế và thi công nội thất nhà hàng, khách sạn, văn phòng, biệt thự, v.v.
Phong cách kiến trúc Đông Dương là gì?
Phong cách kiến trúc Đông Dương còn có tên gọi là gì? Nơi đây được coi là bán đảo Đông Dương. Đông Dương có tên quốc tế là Indochina (tên gọi là sự kết hợp của từ gốc Indochina). Do bán đảo này có vị trí địa lý gần với Ấn Độ (India) và Trung Quốc (China). Văn hóa Ấn Độ và văn hóa Trung Hoa đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến văn hóa của các vùng đất Đông Dương trong những năm thuộc địa.
Phong cách kiến trúc Indochine hay còn được gọi với cái tên rất tây hóa là phong cách Đông Dương. Đông Dương là tiếng Pháp của Đông Dương. Phong cách kiến trúc Indochine là phong cách thiết kế được người Pháp áp dụng cho kiến trúc của vùng đất Đông Dương thời Pháp thuộc. Vì vậy, phong cách Đông Dương là điểm tiếp xúc, giao thoa của hai nền văn hóa Âu – Á. Tại Việt Nam, phong cách kiến trúc Indochine mang tinh thần văn hóa, nét đẹp truyền thống của người Việt hòa quyện với lối kiến trúc “Pháp” lãng mạn, vừa cổ kính vừa hiện đại. Sự xáo trộn văn hóa Đông Dương không bó buộc kiến trúc Pháp cổ mà áp dụng các giải pháp kiến trúc phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam.
Cho đến ngày nay, những giá trị kiến trúc mà Đông Dương để lại là một phong cách kiến trúc Indochine rất đặc trưng, vừa hoài cổ, dân dã nhưng cũng không kém phần sang trọng, quý phái. Dựa trên sự thấu hiểu và nghiên cứu sâu sắc tinh thần Đông Dương, kiến trúc sư ICON INTERIOR tiếp tục gìn giữ, sáng tạo và dung hòa những nét đặc trưng hiện đại.
Lịch sử ra đời và phát triển của kiến trúc Đông Dương
Trong suốt 61 năm Pháp thuộc trong lịch sử Việt Nam, kiến trúc Pháp du nhập vào Việt Nam và có những thay đổi quan trọng để phù hợp với điều kiện địa phương. Từ năm 1880, trong thời kỳ tiền thuộc địa, thực dân Pháp thiết lập ưu thế và tiến hành bóc lột trên tất cả các vùng. Có nguồn gốc từ Việt Nam vào cuối những năm 1800 và đầu những năm 1900, khi người Pháp đô hộ bán đảo Đông Dương đã mang theo phong cách kiến trúc nguyên bản của phương Tây. Có thể tóm tắt các phong cách kiến trúc chính như sau: phong cách kiến trúc tân cổ điển, phong cách kiến trúc Pháp bản địa, phong cách kiến trúc Art deco, v.v.
Từ những năm 1930 và 1940, ảnh hưởng thực dân Pháp ở Việt Nam bắt đầu suy giảm, gặp nhiều trở ngại. Để duy trì ách thống trị và hưởng lợi từ sự mát mẻ của người dân thuộc địa, thực dân Pháp bắt đầu quảng bá văn hóa của các vùng đất Đông Dương. Ngoài ra, trong thời gian sinh sống, họ nhận thấy khí hậu ở Việt Nam “khắc nghiệt” không giống quê hương mình. Vì vậy, người Pháp đã “khai hóa” để khảo sát biến kiến trúc Pháp cổ sang phong cách kiến trúc Indochine để thích nghi với tình thế bất lợi này.
Cha đẻ của nền giao thoa kiến trúc Việt Nam
Kiến trúc sư Ernest Hébrard, được biết đến là cha đẻ của phong cách kiến trúc Indochine. Ông là giáo sư kiến trúc Việt Nam đầu tiên tại Trường Mỹ thuật Đông Dương. Sau đó, ông trở thành giám đốc sở thiết kế kiến trúc của Đông Dương thuộc Pháp. Chịu trách nhiệm về công việc của mình, Ernest Hébrard tạo ra những tác phẩm có giá trị nghệ thuật.
Trong bộ sử Việt Nam của mình, ông gọi đó là phong cách Đông Dương. Phong cách không chỉ là kiến trúc châu Âu với nét phương Tây và truyền thống bản địa của ba nước Đông Dương. Phong cách kiến trúc Indochine ở đâu cũng được lấy cảm hứng từ kiến trúc cổ phương Đông cùng với văn hóa Trung-Ấn.
Một số công trình kiến trúc Đông Dương tại Hà Nội và TP HCM tiêu biểu
Được mệnh danh là “Paris của phương Đông”, Hà Nội mang đậm chất Pháp lãng mạn trong hương sắc của bản sắc văn hóa. Sau những năm 1920, khi phong cách kiến trúc Indochine bắt đầu nở rộ, người ta bắt gặp những địa danh kiến trúc ở thủ đô Hà Nội. Ở miền Nam Việt Nam, Sài Gòn (TP.HCM), nằm trong Quy hoạch Thiết kế phong cách kiến trúc Indochine, cũng trải qua một sự thay đổi mạnh mẽ. Dần dần, những tòa nhà màu vàng xuất hiện mang đậm nét kiến trúc Á Đông kết hợp với giải pháp kiến trúc châu Âu. Bảo tàng Lịch sử Louis Finot được xây dựng từ năm 1928 đến 1932.
Các công trình nổi tiếng cùng thời thượng do kiến trúc sư Hébrard thiết kế. Mỗi công trình đều mang những nét thiết kế ấn tượng của phong cách kiến trúc Indochine. Cho đến nay, chúng vẫn lưu giữ nét đẹp kiến trúc độc đáo và sự giao thoa văn hóa của nhiều quốc gia.
Đặc điểm phong cách kiến trúc Đông Dương
Kỹ thuật và vật liệu xây dựng
Khung thiết kế kiến trúc được làm bằng thép và sứ nhiều màu được thiết kế sẵn. Gạch Ardoise hay còn gọi là đá chẻ xám, gạch có hoa văn hình vuông truyền thống. Phong cách kiến trúc Indochine đã áp dụng các phương tiện kỹ thuật mới hiện đại, tiên tiến như cổng sắt dẻo, dây dẫn sét, đèn điện, cửa lấy sáng bằng kính Tiffany, nghệ thuật và phong cách thiết kế. ly khai…
Hình khối kiến trúc
Chủ nghĩa lập thể, trật tự tự do được nhấn mạnh trong thiết kế kiến trúc. Tính đặc thù của hình khối trong phong cách kiến trúc Indochine cho phép nhìn thấy bầu không khí Á Đông trên bề mặt kiến trúc phương Tây. Chúng được kết hợp với mặt đứng cân xứng, cân đối theo kiến trúc Pháp cổ điển với màu sắc mặt tiền, con tiện, mái dốc, mái thái chống lóa…
Giải pháp kiến trúc Đông Dương
Việc sử dụng hành lang rộng, kéo dài và giàn che gắn liền với tòa nhà để thông gió và cách nhiệt phù hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm mưa nhiều của Việt Nam. Hành lang rộng là không gian cân bằng trao đổi nhiệt giữa mặt ngoài và mặt trong công trình.
Mái nhà
Ngói âm dương truyền thống của Việt Nam đã được bảo tồn và ứng dụng trong kiến trúc Đông Dương. Thay vì mái bằng như các công trình lớn, mái đá của các công trình nhỏ lưu giữ nét văn hóa dân tộc. Mái đá tạo độ nhô ra ngoài, che nắng che mưa hiệu quả. Đặc biệt, sự thông thoáng được tạo ra nhờ sự bố trí các “khe” (hình tam giác ở hai đầu nơi giao nhau của các mái nhà).
Việc xuất hiện rãnh hứng nước mưa (sino) chạy dọc mái nhà là giải pháp hữu hiệu. Một số tòa nhà truyền thống của Việt Nam sử dụng mái cong ở góc theo phong cách truyền thống (góc mái được xếp chồng diêm cổ trong văn hóa Trung Hoa). Mái nhà mang nét tinh tế của phong cách kiến trúc Indochine được trang trí bởi các đường gờ và góc mái cong.
Hệ thống cửa
Trong phong cách kiến trúc Indochine, hệ thống cửa sổ được thiết kế 2 lớp. Lớp trong cùng là vật liệu xây dựng khung kính giúp lấy sáng và cản mưa gió. Đồng thời, bên trong cửa kính còn được thiết kế để chống côn trùng và giữ ấm vào mùa đông. Lớp ruuk (dạng cuốn sách) bên ngoài, các tấm gỗ kết hợp với song sắt có tác dụng thông gió, lấy sáng và gió từ bên ngoài vào nhà.
Thông thường, máy điều hòa không khí sử dụng cửa lưới tản nhiệt hay còn gọi là cửa sập. Giải pháp lấy gió và sáng tạo tạo ra lớp không khí trung tính có tác dụng cách nhiệt, làm mát về mùa hè và ấm áp về mùa đông. Trong phong cách kiến trúc Indochine, hệ thống cửa sổ được đặt khá sát tường của công trình. Nhiều cửa sổ cao và rộng ở hai bên hành lang đóng vai trò như ánh nắng gay gắt trực tiếp.
Các đặc điểm kiến trúc khác
Về hoa văn, họa tiết:
Những hoa văn mang đậm bản sắc dân tộc bắt nguồn từ thời Đông Sơn như những họa tiết truyền kỳ đơn giản. Các họa tiết An Nam cách điệu hoa lá, các hình khác như chữ nhật, ngựa vằn, tĩnh vật, hoa lá… thể hiện tinh xảo và kỹ lưỡng về tính nghệ thuật cao.
Về phong cách
Phong cách kiến trúc Indochine pha trộn với sự quý phái, sang trọng của Pháp nên lối kiến trúc được lấy cảm hứng từ những phong cách phổ biến cuối những năm 1800 và đầu những năm 1900 trên khắp thế giới. Ấn tượng Art Nouveau. , theo phong cách Art Deco.
Về màu sắc
Phong cách kiến trúc Indochine kết hợp giữa Âu và Á nên đa sắc màu. Trong đó, phong cách nổi bật nhất với hai gam màu đậm chất Á Đông là đỏ và vàng. Màu đỏ tượng trưng cho hạnh phúc, sắc đẹp, thành công và hạnh phúc. Màu vàng tượng trưng cho sự thịnh vượng, hoàng thổ, giàu có và thịnh vượng.
Ứng dụng kiến trúc Đông Dương vào thiết kế nội thất
Ngày nay, phong cách kiến trúc Indochine đã được kế thừa và phát triển theo nhiều hướng khác nhau. Phong cách chú trọng tính hình thức, thiên về vẻ đẹp hoài cổ, cổ kính nhân danh truyền thống. Phong cách kiến trúc thiên về sự cách tân, sáng tạo với sự kết hợp hiện đại trong các công trình Việt Nam.
Thiết kế kiến trúc
Xem thêm: 99+ Mẫu Thiết Kế Kiến Trúc Phong Cách Indochine đẹp nhất
Thiết kế nội thất phòng khách bếp
Thiết kế nội thất phòng ngủ
Thiết kế nội thất phòng ngủ đôi
ICON INTERIOR gìn giữ, sáng tạo và hài hòa cho đến ngày nay, dựa trên sự thấu hiểu những giá trị của phong cách kiến trúc Indochine này và sự nghiên cứu sâu sắc về đường nét hiện đại trên nền tảng thuần Việt và chất liệu tự nhiên. Màu sắc và họa tiết dân tộc được thiết kế khéo léo.
Công ty thiết kế thi công nội thất – kiến trúc Đông Dương
ICON INTERIOR, chuyên gia hàng đầu trong thiết kế và thi công nhà ở, nhà hàng, khách sạn phong cách kiến trúc Indochine… Với ngôn ngữ thiết kế rõ ràng, mang bản sắc văn hóa vào không gian sống, mỗi mẫu thiết kế lãng mạn Đông Dương luôn là duy nhất. Hãy chia sẻ cảm nhận của bạn với ICON và liên hệ với chúng tôi ngay để được tư vấn và hỗ trợ.
Phong Cách Đông Dương
